సౌమ్యవాదం

స్కూల్ లో కొత్త సంవత్సరం టెక్స్ట్ బుక్స్ రాగానే హిందీ, ఇంగ్లీష్, తెలుగు టెక్స్ట్ లు  వరస పెట్టి చదివేసే దాన్ని నేను. (సైన్స్, మ్యాథ్స్  పుస్తకాలు సంవత్సరం చివరికి కూడా కొన్నప్పటి లాగే కొత్తగానే ఉండేవి ... అది వేరే సంగతి. ) ఫస్ట్ క్లాస్ నుంచి ఇదే అలవాటు.   ముఖ్యంగా ఇంగ్లీషు టెక్స్ట్ లు. నావి చదవడం అయిపోయాక అక్కవి. అక్క దాని టెక్స్ట్ లో కథలు చదివి explain చేసేది... నన్నూ అమ్మని కూర్చోబెట్టి! 'ప్రైడ్ అండ్ ప్రెజుడీస్' గురించి అక్క ద్వారానే ఫస్ట్ విన్నాను నేను.  పోయెట్రీ కంటే ఫిక్షన్ వైపే ఎక్కువ ఇంట్రస్ట్ ఉండేది.  అలాగే షార్ట్ స్టోరీస్ .. చిన్న కథలనే రచనా ప్రక్రియ ని పరిచయం చేసినవి కూడా స్కూల్ పుస్తకాలే!  ఇప్పటికీ నేను వదలలేని రచయితలని మొదట పరిచయం చేసింది స్కూల్ టెక్స్ట్ బుక్కులే ... డికెన్స్, టాల్స్టాయ్, జేన్ ఆస్టెన్, ఓ హెన్రీ, ఆస్కార్ వైల్డ్, ఆర్థర్ కానన్ డోయల్, మపాసా...  నాకు ఓ ప్రాబ్లెమ్ ఉంది. కథ ని కథ లాగా చదవలేను. బాగా మనసుకి పట్టించేస్కుంటూ ఉంటాను.  అలా నా జీవితం లో పెద్ద మార్పుల్ని తీసుకొచ్చిన చిన్న కథలని ఈ రోజు గుర్తుచేసుకుంటున్నాను.  1. God sees the truth, b

తాడేపల్లిగూడెం లో మా పక్కింటి మల్లాది సూర్యనారాయణ మాస్టారు 'పాప దిద్దిన కాపురం' అనే నాటకం లో ఓ తొమ్మిదేళ్ళ  నన్ను టైటిల్ రోల్ లో తీసుకున్నప్పుడు నాకు రంగస్థలం తో మొదటి సారి పరిచయం ఏర్పడింది.  కట్నం పేరుతో మా వదిన ని వేధిస్తున్న మా అమ్మ, ఆవిడ ఫ్రెండు గురించి అమెరికా లో మా అన్న కి ఫోన్ చేసి చెప్పి వాళ్ళ ఆట కట్టించే పాత్ర నాది. మైకు ఎక్కడున్నా నీ వాయిస్ క్యాచ్ చేస్తుందమ్మా అని వాళ్ళు ఎంత చెప్పినా చాదస్తంగా మైకు దగ్గరకు వెళ్లి డైలాగులు చెప్పడం బాగా గుర్తు నాకు😄 చిన్నప్పటి నుంచి స్టేజి మీద పాడటం అలవాటు కాబట్టి స్టేజి ఫియర్ ఉండేది కాదు నాకు. డైలాగులు కూడా బాగా గుర్తుపెట్టుకోగలను. పైగా నాటకం లో నాకు రెండు డ్రెస్ ఛేంజులు! (తెర వెనక అక్క నా డ్రెస్ పట్టుకొని  నుంచొని ఉంటే అమ్మ గబగబా మార్చేసింది) ఈ నాటకం అనుభవాన్ని చాలా ఎంజాయ్ చేసాను.  పురుష పాత్రలు లేకపోవడం గమనించారా?  తాడేపల్లిగూడెం లోనే ఆదర్శ బాల మందిర్ అని స్కూల్ ఉండేది... పమ్మి వీరభద్రరావు గారని ఆ స్కూల్ హెడ్ మాస్టర్. సాహిత్య/నాటక రంగం వారికి ఈ పేరు తెలిసి ఉండచ్చు. ఆయన  ఓ మ్యూజికల్ డాన్స్ డ్రామా డైరెక్ట్ చేశారు. అందులో

కంటి ముందు కనిపిస్తున్న కల వైపు శరవేగంగా పరిగెత్తుకుంటూ వెళ్లిపోతుంటే ... ఆకస్మికంగా కాళ్ళకి ఏదో అడ్డుపడి పడిపోతే ఎంత షాక్ కి గురవుతామో కదా. అలాంటిదే ఓ ఘటన జరిగింది కొన్ని రోజుల క్రితం.  వివరాలు అనవసరం. ఇలాంటి కష్టం వచ్చినవాళ్లలో నేను ప్రథమురాల్ని ఏమీ కాదు.  ప్రతి ఆటంకం మన మంచికే ఏదో సంకేతం తీసుకువస్తుంది అనే జ్ఞానం కూడా ఉంది.  కానీ ఇవన్నీ స్ఫురించక ముందు ఓ దశ ఉంటుంది ...  ఆ దశ చాలా చీకటి గా ఉంటుంది. ఇలా ఎందుకు జరిగింది? నాకే ఎందుకు జరగాలి? అసలు దీన్నించి కోలుకోగలనా? అనవసరంగా కలలు కన్నానా? నాలో నేననుకున్న సామర్ధ్యం లేదా? ప్రపంచం లో నా విలువలకి విలువ లేదా? నేను ఒంటరినైపోయానా? కలల్ని వదిలేయవలసిందేనా? వదిలేసి ఉండగలనా?  ఒక్కో ప్రశ్న ముందు ప్రశ్న కంటే భయం కలిగించే విధంగా ఉంటుంది. ఆ దశ లో రాసిందే ఈ కవిత.  తెలుగు లిపి:  ఆజ్ .. కుఛ్ టూటీ ఫూటీ సీ హూ మేఁ  ఖుద్ సే కుఛ్ వాదే( కియే థే మేనే  దిల్, దిమాగ్, జెహెన్, రూహ్ ... ఇన్ కో క్యా జవాబ్ దూ? కోయి ఔర్ హోతా తో మనాతీ  పర్ ఆజ్ ఖుద్ సే హీ రూఠీ రూఠీ సీ హూ మేఁ  ఆజ్ .. కుఛ్ టూటీ ఫూటీ సీ హూ మేఁ  సప్నే దేఖే హీ నహీ ఉన్ కో ప్యార్ భీ

పోయిన వారం రెండు అద్భుతమైన సినిమాలు చూసాను. (లీగల్ గా .. హాట్ స్టార్ లో)  కోకో, ఫెర్డినాండ్ .. రెండూ యానిమేటెడ్ సినిమాలే.  ఈ సినిమాల గురించి మాట్లాడుకునే ముందు నాకూ యానిమేటెడ్ సినిమాలకూ ఉన్న అనుబంధం గురించి చెప్పాలి.  జీవితం లో కొన్ని గొప్ప విలువలని, ప్రపంచాన్ని గురించిన కొన్ని ముఖ్యమైన విషయాలని, మానవత్వం, మనిషి చరిత్ర, నైజం, ప్రకృతి, వన్యప్రాణులు, ప్రేమ, పెళ్లి.. వీటిని ఎలా అర్ధం చేసుకోవాలి అనే విషయాలని నాకు యానిమేటెడ్ సినిమాలే నేర్పించాయి.  ఈ సినిమాలు ఆల్రెడీ చూసే అలవాటు ఉన్నవాళ్లు ఇవి పిల్లలకి మాత్రమే కాదని ఒప్పుకుంటారు, నాలాగా.  ఒక్కొక్క సినిమా ఒక్కొక్క భ్రమ/హింసాత్మకత/ముతక అలవాటు ని పటాపంచలు చేసే విధంగా ఉంటుంది. ఒక్కొక్క సినిమా కథ ది ఒక్కొక్క దేశం. ఆ దేశ భాష, సంస్కృతి ని పరిచయం చేసే విధంగా ఉంటాయి ఇవి. అన్నిటిలోకి కామన్ .... మంచి సంగీతం, సరదా జోకులు, బోల్డు wisdom!  జెనరల్ గా యానిమేటెడ్ సినిమా అంటే ఫెయిరీ టేల్స్ అంటే పాత కాలం నాటి జానపద కథలు తీసేవాళ్ళు. తర్వాత రకరకాల నేపథ్యాల తో కేవలం ఈ సినిమాలకే కథ రాసుకొని తీస్తున్నారు. కొన్ని పిల్లల పుస్తకాలని కూడా సినిమాలు గా తీశారు.

ఎప్పుడైనా గమనించారా?  కష్టం గుర్తున్నంత వివరంగా సుఖం గుర్తుండదు.  కష్టాలు ఎన్ని గుర్తుంటాయో అన్ని సుఖాలు గుర్తుండవు.  కష్టాలు మన మీద పడేసే ప్రభావం సుఖాలు పడెయ్యవు.  సుఖాలు - 30 సెకన్ల యాడ్ లా, కష్టాలు డాక్యుమెంటరీ లాగా ఎందుకు అనిపిస్తాయి?  సుఖాలు చిన్నగా, కష్టాలు పెద్దగా ఎందుకు కనిపిస్తాయి?  ఈ పరిణామాన్ని 'నెగిటివిటీ బయాస్' ( Negativity Bias ) అంటారట. అంటే ప్రతికూలత పట్ల పక్షపాతం.  అంటే, ఒక నెగిటివ్ సంఘటన/అనుభవం, అదే ఉధృతి గల పాజిటివ్ సంఘటన/అనుభవం మనకు జరిగితే, ఆ ప్రతికూల సంఘటనే మన మీద ఎక్కువ ప్రభావం చూపుతుంది - ఎక్కువ గుర్తుంటుంది, ఎక్కువ శక్తి కలిగి ఉంటుంది అని.  ఓ పక్క నుంచొని 'బాగా పాడావమ్మాయి' అని ఎవరైనా కాంప్లిమెంట్ ఇస్తే .. ఇంకో వైపు ఒకరు పెదవి విరిస్తే నేను కాంప్లిమెంట్ ని పట్టించుకోకుండా కేవలం ఆ విమర్శ నే గుర్తుంచుకొని పదే పదే నెమరువేసుకోవడం అన్నమాట (ఇది నా వ్యక్తిగత అనుభవం అని మీరు ఊహిస్తే మీరు కరెక్టే. బాగా పాడలేదు అనలేదు కానీ నేనెంచుకున్న పాట ఆ సందర్భానికి సరిపోలేదు అన్నారు)  ఇది మన మెదడు కి బాగా అలవాటేనట. (మన తప్పు కాదన్నమాట! హమ్మయ్య!) 

పంతొమ్మిది నవంబరు అంతర్జాతీయ పురుషుల దినోత్సవం అట. ఇది తెలిసాక రెండు రకాల రియాక్షన్స్ వస్తాయి .. 1. 'అబ్బా .. ఈ మధ్య ప్రతి దానికి ఓ దినం తగలడింది' అని 2. 'అబ్బా! ఈ మగాళ్ళకి ఓ రోజెందుకో .. అసలు ఈ ప్రపంచమే వాళ్ళదైతే' అని కొన్ని విషయాలు నా అనుభవం లోకి రాకపోతే నేనూ ఇలాగే రియాక్ట్ అయ్యే దాన్ని. నాకు అసలు మగ, ఆడ అంటూ విడదీసి మాట్లాడటం నచ్చదు. సినిమాల్లో కానీ, ఫ్రెండ్స్ లో కానీ 'బాయ్స్ బెస్ట్ ఆ గర్ల్స్ బెస్ట్ ఆ' అని సరదాగా అన్నా అక్కడి నుంచి లేచొచ్చేస్తాను నేను. అంత విసుగు. కోతి నుంచి మనిషి evolve అవ్వటానికి ఎన్నేళ్లు పట్టిందో తెలియదు కానీ ఈ లింగభేదాల నుంచి లింగ వివక్ష ల నుంచి మనం ఎన్నేళ్లకు బయటపడతాం రా బాబూ అనిపిస్తుంది. (ఇంకా 63 లింగాలు ఉన్నాయిట మనుషుల్లోనే! ఇంక వాటిని అర్ధం చేసుకొని, స్వీకరించి, శాంతి తో కలిసి ఉండేదెప్పుడో! చాలా పనుందండి మనకి!) ఇప్పుడు ఇది రాస్తోంది కూడా 'పురుషులారా ... ఓ పురుషులారా! మీరు ఎంత గొప్పవారు! చెమటోడ్చి... కుటుంబమనే రిక్షా ని కష్టాలనే భారం మోస్తూ .. పరిస్థితులనే ఎత్తు రోడ్డు ఎక్కుతూ .. ఎంత బాగా లాగుతున్నారు' అని చెప

పుట్టినరోజంటే తెగ ఎక్సైట్ అయిపోయేవాళ్ళ సంఘానికి మొన్నటి దాకా నేను కేవలం కమిటీ మెంబర్ ని. ఈ రోజు నుంచి స్పోక్స్ పర్సన్ ని కూడా.  మా నాన్నగారన్నట్టు నా పుట్టిన రోజు మర్నాటి నుంచి మళ్ళీ నా పుట్టినరోజు ఎప్పుడు వస్తుందా అని 364 రోజులు ఎదురు చూసే టైపు నేను.   ప్రతి నెల పదిహేడో తారీఖు న ఇంకా నా పుట్టిన రోజుకి కరెక్ట్ గా ఎన్ని నెలలు ఉందో అని లెక్కకట్టి ఇంట్లో వాళ్ళకి విసుగు తెప్పించే తరహా నేను.  ఈ విషయం లో ఎటువంటి గుంభనం, హుందాతనం, సిగ్గు లాంటివి లేకుండా ఇంగ్లీష్ డేట్ ప్రకారం, తిథుల ప్రకారం, నక్షత్రం ప్రకారం .. మూడు రోజులు పుట్టినరోజు జరుపుకునే రకం నేను.  పుట్టిన రోజు ని ఓ రోజు గా కాక ముందొక ఐదారు రోజులు, తర్వాత ఒక ఐదారు రోజులు ..అసలు నవంబరు నెలంతా నాకే గుత్తగా రాసిచ్చినట్టు స్పెషల్ గా ఫీలయిపోయే జాతి నేను.  ఎందుకు నాకింత excitement అంటే నేను చెప్పలేను. I am too excited to analyze! చిన్నప్పుడు పుట్టిన రోజంటే కేక్, స్కూల్ ఫ్రెండ్స్ తో పార్టీ  అన్నట్టే ఉండేది. మేము స్కూల్ నుంచి వచ్చేసరికి డాడ్ హాల్ లో రిబ్బన్స్ గట్రా పెట్టి డెకరేట్ చేసేవారు. కేక్ కట్ చెయ్యడం, డాడ్ కేసెట్ కలెక్షన్ లో

అబద్ధానికి అనంతమైన అవతారాలు ఉన్నాయి. వాటిలో ఒకటి 'ఫేక్ న్యూస్' .. నకిలీ వార్త.  సాంప్రదాయ వార్తా మాధ్యమాల లో నకిలీ వార్తల గురించి నేను మాట్లాడను.  మన ఇన్వాల్వ్ మెంట్ ఉన్న, మన అదుపు లో ఉన్న సామాజిక మాధ్యమాల గురించే మాట్లాడతాను.  అది కూడా మన దైనందిన జీవితానికి సంబంధించిన, మన సామరస్యాన్ని, శాంతిని, మనశ్శాంతి ని  ప్రభావితం చేసే విషయాలు... వీటి గురించే ఇప్పుడు మాట్లాడుతున్నాను.  వెరిఫై చేసుకోకుండా వారు నమ్మి .. పక్క వారికి సరఫరా చేస్తున్న ఈ తప్పుడు సమాచారవాహిని ని విని, కంగారు పడి.. రీసెర్చ్ చేసి .. కాదని తెలుసుకొని .. చివరికి వారిని బ్లాక్ చేసిన అనుభవం తో ఇది రాస్తున్నాను.   మనం రోజూ చదువుతున్న, ఫార్వార్డ్ చేస్తున్న సమాచారం లో ఫేక్ న్యూస్ ల ఉధృతి నన్ను ఆశ్చర్యపరిచింది.  బ్యాంకు, ఏటీఎం వ్యవహారాలు, ఆధార్ కార్డు ఈ ఫేక్ న్యూస్ ఫేవరేట్ టాపిక్స్. మొన్న జరిగిన నోట్ల రద్దు అప్పుడు అయితే ఈ ఫేక్ న్యూస్ లకి పండగే పండగ! (రెండు వేల రూపాయల్లో చిప్పు వార్త గుర్తుందా?)  కొన్ని ఫేక్ న్యూస్ అంత ప్రమాదకరమైన వి కావు.  ఫేస్ బుక్ మీ డేటా అంతా వాడేయబోతోంది... అలా వాడకుండా ఉండాలి అంటే 'ఏయ

స్కూల్ అయిపోయి ఇంటర్మీడియేట్ లో చేరినప్పుడు డైరీ రాయడం మొదలుపెట్టాను.  ఆత్మ, పునర్జన్మ వంటివి నమ్మినట్లైతే నేనొక మహా ముసలి ఆత్మనని నాకు అనిపిస్తుంది. మా అక్క అప్పుడప్పుడు ఇదే తిట్టు తిడుతుంది కూడా. స్పిరిట్యుయల్ తిట్టు అన్నమాట ... 'ఒసేయ్ ముసలి ఆత్మా!' అనడం.  మిగిలిన చాలా తిట్ల లాగా ఇది ఇంగిలీషు లో బాగుంటుంది వినడానికి. Old Soul. అందుకే నావన్నీ కొంచెం ముసలి హ్యాబిట్స్ అన్నమాట. నేను బాల్యం నుంచి స్ట్రెయిట్ గా వృద్ధాప్యం లోకి అడుగుపెట్టేసానేమో అని నా అనుమానం కూడా.   లేకపోతే డైరీ రాయటం ఏంటి చెప్పండి? 'పదహారేళ్ళ వయసు' కి తగ్గ హాబిట్టేనా? పదహారేళ్ళ పడుచు పిల్ల కనే కలల మీద సినిమాలు తీసే వాళ్లు ఏమనుకుంటారో అనే విచక్షణ కూడా లేకుండా నేను డైరీ రాయడం మొదలు పెట్టాను.  ఓ పది పదకొండేళ్ళు రాసాను.  మొదటి సంవత్సరం మామూలు డైరీ లో రాసాను. తర్వాత ఎవరో ఇచ్చిన డైరీ లో కంటిన్యూ చేసాను. ఆ తర్వాత నుంచి మాత్రం ఒక్కో సంవత్సరం ఒక్కో డైరీ... గీతా ప్రెస్ వాళ్ళు 'గీతా దైనందినీ' అని ఓ డైరీ వేస్తారు. డైరీ కి ఎంత మంచి పేరు పెట్టారు చూడండి! అందులో ప్రతి రోజూ రెండు గీతా శ్లోకాలు ఉంటాయి.

నాకు క్యూ ల తో అపారమైన అనుభవం ఉంది.  రేషన్ షాపు, బస్ పాస్ రెన్యూవల్, ఈ సేవ, సినిమా టికెట్, ట్రెయిన్ రిజర్వేషన్, సూపర్ మార్కెట్ బిల్ కౌంటర్, బ్యాంకులు, పాస్పోర్ట్ ఆఫీసు లలో కొన్నేళ్లు చెప్పులు అరగదీసియున్నాను  (ఆన్లైన్ దయ వల్ల కొన్ని తప్పుతున్నాయి!)  మన సంప్రదాయం లో క్యూలన్నిటికి తలమానికమైనది తిరుమల క్యూ.  తిరుమల క్యూల నిలయం ... అసలు ముందు తిరుమల దర్శనానికి వెళ్లాలంటేనే బయో మెట్రిక్ క్యూ లో నుంచోవాలి. తర్వాత అకామడేషన్ క్యూ. దర్శనం క్యూ సరేసరి. తర్వాత లడ్డూ క్యూ. ఉచిత భోజనం చెయ్యాలంటే అక్కడ కూడా క్యూ.  ఇన్ని దైవిక, లౌకిక క్యూ లలో కొన్ని గంటలు గడిపిన అనుభవ సారం ... ఈ కింది 'క్యూ'లంకషమైన లిస్టు.  క్యూలలో కామన్ గా కనిపించే వివిధ రకాల మనుషులు:  అయోమయం జగన్నాధం - ఈ వ్యక్తి కి అన్నీ డౌట్లే .... అసలు ముందు తప్పు క్యూ లో అరగంట నుంచొని ఎవరో చెప్తే సరైన క్యూ లోకి వస్తారు. వచ్చాక కూడా ఒకరిద్దరి కంటే ఎక్కువ మంది తో సలహా సంప్రదింపులు జరుపుతారు ..  వీళ్ళ చేతిలోంచి పేపర్లు పడిపోతూ ఉంటాయి ... పెన్నుండదు... భీత హరిణాల వంటి చూపుల తో చుట్టూ చూస్తుంటారు ... వీళ్ళ పరిస్థితి