తల్లి ఆరాటం

నేను కిందటి వారం లిటిల్ విమెన్ నవల గురించి రాసాను కదా .. ఆ నవల ఐప్యాడ్ లో  ఆపిల్ బుక్ స్టోర్ లో డౌన్లోడ్ చేసుకొని చదివాను. 

ఇది ప్రత్యేకంగా ఎందుకు చెప్తున్నా అంటే ఈ పఠనానుభవం బహు సౌలభ్యంగానున్నది. 

నేను చదివిన నవల మన మాతృ భాష కాదు ...పైగా 152 ఏళ్ళ క్రితం రాసినది. నాకు అంతగా పరిచయం లేని కొన్ని పదాలు, వాడుకలు, అలవాట్లు, నవల్లో పాత్రలు ప్రస్తావించిన నాటకాలు, పుస్తకాలు... ఇవి ఎదురైనప్పుడల్లా ...  వెంటనే గూగుల్ చేసుకొనే అవకాశం కల్పించింది ఐ ప్యాడ్. 

ఉదాహరణ కి 

అసలు SARTOR RESARTUS అనే మాట నేను ఎప్పుడూ వినలేదు .. అది ఇంగ్లీష్ అని ఎవరైనా చెప్తే నేను నమ్మేదాన్ని కూడా కాదు. మరి ఇక్కడ ఆ పదానికి అర్ధం తెలియకుండా భావం తెలియడం కష్టమే. అప్పుడు ఆ పదాన్ని సెలెక్ట్ చేసుకొని 'లుక్ అప్' అనే ఆప్షన్ సెలెక్ట్ చేసుకున్నాను. 

అప్పుడు తెలిసిన విషయం ఇది. . 

థామస్ కార్లైల్ అనే ఆయన బట్టల ప్రాముఖ్యత మీద రాసిన ఓ కామెడీ పుస్తకం అది అని. ఇప్పుడు భావం కూడా అర్ధం అయింది. 

అలాగే పుస్తకం లో నాకు నచ్చిన అంశాలు హైలైట్ చేసుకొనే వీలు కల్పించింది. మామూలు పుస్తకాల్లాగే బుక్మార్క్ చేస్కోవచ్చు. మనం రీడింగ్ గోల్ రోజు కి ఇన్ని నిముషాలు అని పెట్టుకుంటే మనం చదువుతుండగా అన్ని నిముషాలు అవ్వగానే 'కంగ్రాట్యులేషన్స్ ... ఈ రోజు గోల్ పూర్తి చేసారు!" అని మెసేజ్ వస్తుంది స్క్రీన్ మీద. ఇది భలే ఎంకరేజింగ్ గా ఉంటుంది!

ఇదంతా నా దగ్గర ఐప్యాడ్ ఉందని చెప్పుకోడానికి రాసినది కాదు. నా అసలు ఉద్దేశం ఇది. 

ప్రతిభ గల పిల్ల ఉన్న తల్లి  ... అదే ఈడు గల ఇంకో పిల్ల ఏం చేసినా ... 'మా అమ్మాయి కూడా చేస్తుందండి .. మా అమ్మాయి పేరు కూడా రాసుకోండి" అని ముందుకి తోసి ఆరాటపడిపోతుంది చూడండి ... అలాగే నాకు తెలుగు పుస్తకాల కి కూడా ఇలాంటి వైభవం రావాలని ఉంది. 

మన భాష లో రచనలు ప్రపంచ సాహిత్యం లో దేనికి తక్కువ? 

ఛందోబద్ధ పద్యాలు, వచన కవిత్వం, చిన్న కథ, నవల, వ్యాసాలు, సమీక్షలు, కళలకి సంబంధించిన శాస్త్ర గ్రంథాలు, బాల సాహిత్యం, బాలశిక్షలు, నిఘంటువులు, ఏ కోవ కీ చెందని ప్రయోగాత్మక రచనలు ... ఎన్ని లేవు? 

రాశిపోసిన ఇంతటి జ్ఞానానికి విజ్ఞానం తోడైతే ఎంత బాగుంటుంది? 

పుస్తకం పట్టుకోవడం లో ఆనందమే వేరు అనుకొనే వారు అలాగే చదువుకోవచ్చు. కానీ గాడ్జెట్స్ మీద గంటలు గంటలు టైం గడుపుతున్న వారికి యధాలాపంగా అయినా ఇవి కనిపిస్తే ఓ కొత్త తరం చదువరులను సృష్టించుకున్నట్టు అవుతుంది కదా? 

చదివే వారు ఎప్పుడూ ఉంటారండి. వారికి కొన్ని సులభతరం చెయ్యాలి. 

పన్నెండు నెలలు పన్నెండు పుస్తకాల పథకం లో ఫిబ్రవరి లో  నేను చదివిన తెలుగు నవల జలంధర గారి 'పున్నాగ పూలు'. (దీని గురించిన నా ఏక వాక్య సమీక్ష - తప్పకుండా చదవండి, అంతే.) 

ఈ పుస్తకం ఆన్లైన్ లో తెప్పించుకున్నాం. తెలుగు పుస్తకానికి ఓ ఈ కామర్స్ వెబ్సైట్ ఏర్పాటై ఇలా ఇంటి కి చిన్న క్లిక్ తో తెప్పించుకోగలము అని కొన్నేళ్ల క్రితం ఊహించగలిగామా? 

స్కూల్ లో చాలా మంది ఆబ్సెంట్ అయిన రోజు, టీచర్ 'ఇంత మంది ఆబ్సెంట్ అయితే ఎలా ... మీకసలు లక్ష్యం లేకుండా పోతోంది' అని తిడుతూ ఉంటారు. ఈ లాజిక్ నాకర్ధం కాదు. ప్రెజెంట్ అయిన వాళ్ళకి ఈ తిట్లు అనవసరం కదా. ఓ రోజు ఆగి ఆబ్సన్ట్ అయిన వాళ్ళు తిరిగి వచ్చాక వాళ్ళని తిట్టచ్చు కదా. 

అలాగే ఇప్పటికే తమ వంతు కృషి చేస్తూ, తెలుగు పుస్తకాన్ని విజ్ఞానం తో జోడించి ముందుకి తీసుకువెళ్తున్న వారు ఎంతో  మంది ఉన్నారు. ఈ-బుక్స్, ఇందాక చెప్పినట్టు పుస్తకాలకి ఆన్లైన్ స్టోర్స్, ఆడియో పుస్తకాలు ఆప్ ద్వారా అందించడం ... ఇవి జరుగుతున్నాయి. అలాగే తెలుగు వికీ ని మరింత సుసంపన్నం చేస్తున్న ఎంతో మంది స్వచ్ఛంద కార్యకర్తలు ఉన్నారు.  అసలు నేను ఒక బ్లాగు ని తెలుగు అక్షరాల్లో రాయగలుగుతున్నాను. ఈ బ్లాగు ఫోన్ల తో సహా అన్నిట్లో ఓపెన్ అవటం ఎంత అద్భుతం! దీనికి ఎంత మంది కారణమయ్యారు! ఇటువంటి వారందరికీ నా వందనాలు. More power to you, ladies and gentleman. 

కానీ నేను వారి గురించి మాట్లాడట్లేదు. 

మనకున్నంత మంది కంప్యూటర్ నిపుణులు ఇంకెక్కడా లేరు కదా.... ఆ నెంబర్ కి, మన భాష పురోభివృద్ధి జరుగుతున్న వేగానికి సంబంధం ఎందుకు లేకుండా పోతోంది అనేది నా ప్రశ్న.

ఈ రోజు వరకూ కిండిల్ లో తెలుగు లేదు. మరి భారతీయ భాషలే లేవా అంటే ఎందుకు లేవు (ఐదు భాషలు ఉన్నాయి ...  హిందీ,  మలయాళం, గుజరాతీ, తమిళ్, మరాఠీ. బెంగాలీ లేకపోవడం నాకు కొంచెం ఆశ్చర్యం కలిగించింది సుమండీ) 

ఆపిల్ బుక్ స్టోర్ లో కూడా అంతే. 

సామెత చెప్పినట్టు ఈ-పుస్తకాలే లేవు. ఇంక నేను ముందు ప్రస్తావించిన ఫెసిలిటీస్ ఎక్కడుంటాయి చెప్పండి? 

ఎంత మాతృ భాష అయినా, దానికీ మనకీ కొంత గాప్ వచ్చేసింది. మాండలికాలు, కొన్ని పదాలు అర్ధమవ్వక పోవడం సహజం. మొన్న కొంత మంది పదేళ్ల లోపు పిల్లలకి 'బడి శలవు',  'షికార్లు' అనే పదాలు తెలియలేదు.

నేను చదివిన తెలుగు పుస్తకాల్లో  నాకూ కొన్ని పదాలకి అర్ధాలు తెలియలేదు. 

ముళ్ళపూడి వారు వాడే 'రికామీ'  'అవటా' 
గొల్లపూడి గారి కథా సంకలనం (దీని గురించి ప్రత్యేకంగా ఓ పోస్ట్ రాస్తాను) లో కొలకలూరి ఇనాక్ వారి  'పిండీకృత శాటీ' అనే కథ అసలు టైటిల్ ఏ అర్ధం కాలేదు ... కథ చాలా బాగుంది.

అలాగే అదే పుస్తకం లో కాళీపట్నం రామారావు గారు రాసిన 'యజ్ఞం' లో 'మ్లాణ' అనే పదం ... (ఈ కథ కూడా అద్భుతం అండి)

మొదటి సారి కన్యాశుల్కం చదివినప్పుడు 'యాంటీ నాచ్చి' అనే పదాలు .. (నిజానికి ఇది  ఇంగ్లీషే .. కానీ తెలుగు లో రాసేసరికి స్పెల్లింగ్ ఏమయ్యుంటుందో గ్రహించడం కష్టం అయింది. అలాగే నేను పుట్టే అప్పటికే ఈ సామజిక సమస్య లేదు కదా  .. అందుకే పేపర్లలో కూడా చదివే అవకాశం లేదు) 

వీటన్నికీ చచ్చి చెడి ఎలాగోలాగా అర్ధాలు తెలుసుకున్నాలెండి తర్వాత. కొన్ని కాంటెక్స్ట్ లో అర్ధం చేసుకోవాల్సి వచ్చింది. కొన్నిటి కోసం చరిత్ర తెలుసుకోవాల్సి వచ్చింది. (రికామీ, అవటా ల కి అర్ధం స్వయంగా బాపూరమణల శిష్యులైన  బ్నిమ్ గారిని అడిగి తెలుసుకోగలగడం ఒక ప్రివిలేజ్ గా భావిస్తాను)

ఈ రోజుకీ ... ఈ పదాలు సరదాగా గూగుల్ చేస్తే ... ఒక్కదానికీ సరైన సమాధానం దొరకదు సరికదా బాగా నవ్వుకోవచ్చు.

అసలు రచయిత పేరు కానీ కథ కానీ రాలేదు చూసారా ...
అసలు 'శాటీ' ఏ లేదంటూంటేనూ

నిముషానికి కొన్ని మిలియన్ల పేజీలు జోడింపబడే గూగుల్ లో
ఒకే రిజల్ట్ వచ్చిన పదం ... అవటా 

ఇది కూడా అంతే..

పోనీ ఇవన్నీ కష్టమైన పదాలు.. ఇది చూడండి 

ఇంగ్లీష్ అంటే అంతర్జాతీయ భాష .. దానితో మనకి పోలికా అని మీరు నన్ను నిలదీయచ్చు. 

మన జాతి అతి పెద్ద ఎగుమతి కంప్యూటర్ నిపుణులు. వంటొచ్చిన వాళ్ళుండీ, వంట సామాగ్రి ఉండీ పోషణ కరువయిపోతున్న భాష మనది. 

(ఎప్పుడైనా ఆనందం ఎక్కువై ఏం చేసుకోవాలో తెలియనప్పుడు 'తెలుగు' అని కానీ 'telugu' అని కానీ గూగుల్ చేయండి. మొదటి పేజీ లో కనిపించే ఇమేజ్, వీడియో, లింకుల జాబితా లో మన జాతి విలువల ప్రోగ్రెస్ రిపోర్ట్ మీకు తెలిసిపోతుంది. ఆ తర్వాత మీ తత్వాన్ని బట్టి ఆగ్రహమో, దుఃఖమో, నిర్వేదమో కలిగి బ్యాలెన్స్ అయిపోతారన్నమాట. )  

SEO అని ఒకటి ఉంది .... సెర్జ్ ఇంజిన్ ఆప్టిమైజషన్ ... దీనికోసం ప్రత్యేకంగా నిపుణులు ఉంటారు . ఇందులో కూడా తెలుగు వారు ముందున్నారండోయ్. వాళ్ళ పనల్లా మనం డబ్బులిస్తే మన వెబ్సైట్ మొదటి పది గూగుల్ రిజల్ట్స్ లో వచ్చేలా చెయ్యడమే. మన వెబ్సైట్ పదాలు అటూ ఇటూ చేసినా మన పేరే వచ్చేలా కూడా చెయ్యగలరు వీళ్ళు! అంటే స్పెల్లింగ్ మిస్టేక్ అయినా ఫర్వాలేదన్నమాట. 

పాపం తెలుగు తల్లి కే వాళ్ళకి ఇవ్వడానికి డబ్బుల్లేవు. అందుకే రచయితల పేరు, వారు రాసిన నిధి లాంటి సాహిత్యం, అమృత తుల్యమైన తెలుగు పదాలు ... వీటికి సంబంధించిన వెబ్ పేజీలు ఉండవు .. ఉన్నా కనబడవు. 

నేను కూడా ఆశ చావని ఆప్టిమిస్టుని కాబట్టి... ఏదో ఒక రోజు ... కిండిల్ లో నో , ఆపిల్ బుక్ స్టోర్ లోనో ఎవరో ఒక తెలుగు వ్యక్తి కన్యాశుల్కం కొనుక్కొని చదవడం ప్రారంభించి నాటకం లో రెండో పదం ఐన 'పూటకూళ్ళమ్మ' అనే పదం అర్ధం కాక అది సెలెక్ట్ చేసుకొని 'లుకప్' అనే ఆప్షన్ choose చేసుకుంటే ఒక నాలుగు రకాల నిఘంటువు అర్ధాలు, సరైన వాడుక, పూటకూళ్ళమ్మలు ... వారి చరిత్ర మీద వికీ పేజీ...  వింటేజ్ ఫొటోగ్రాఫులు/చిత్రాలు, దీని మీద చర్చ జరుపుతున్న సాహిత్య ఫోరాలు .. ఒకప్పుడు దీనికి అర్ధం గూగుల్ లో లేదు అని రాసిన నా బ్లాగ్ .. ఇవి రిజల్ట్స్ గా కనపడతాయని ఆశిస్తున్నాను.

ఈ రోజు ఇలా సెర్చ్ చేస్తే ఏం వస్తుందో చూడాలనుంటే సరదాగా 'పూటకూళ్ళమ్మ meaning' అని గూగుల్ చేయండి 😊 

అమ్మ కావాలి

తెలుగు ని 'ఇటాలియన్ అఫ్ ది ఈస్ట్'  అని నికోలో డి కాంటి (Niccolò de' Conti) అనే ఓ ఇటాలియన్ పదహారో శతాబ్దం లో అన్నాడు. ఇతను ఒక వర్తకుడు. సాహితీవేత్త కాదు. ఆ మాట కూడా కాంప్లిమెంట్ ఏమీ కాదు. అది ఒక ఫాక్ట్ మాత్రమే. 

ఇటాలియన్ పదాలు కూడా మన భాషలో పదాల లాగా అచ్చులతో ముగుస్తాయి అని ఉద్దేశం. మనోళ్లు దాన్ని ఓ కాంప్లిమెంట్ గా భాషా పరిరక్షణ వ్యాసాలలో, ఆవేశంగా వేదికల మీద ప్రసంగాల్లో వాడేస్తూ ఉంటారు. నిజానికి ఇలా అచ్చులతో ముగిసే పదాలున్న భాషలు చాలా ఉన్నాయి ప్రపంచం లో. విజయనగర సామ్రాజ్యం లో వాణిజ్యం నిమిత్తం వచ్చి 'మీ భాష కూడా మా భాషలానే ఉందిరోయ్' అన్నాడు అంతే. 

మనం 'ఒక తెల్ల వాడు మనని భలే పొగిడేసాడు' అనుకొనేసాం. ఇప్పుడు మనం భాష ని మర్చిపోయినట్టు అప్పుడు సెల్ఫ్ రెస్పెక్ట్ ని మర్చిపోయాం. అసలు సెల్ఫ్ రెస్పెక్ట్ మర్చిపోయాం కాబట్టే భాష ని కూడా వదిలేసుకుంటున్నాం అనిపిస్తుంది నాకు. 

అసలు ఒక భాష ని ఇంకో భాష తో పోలిస్తే దానికి విలువ రావడమేంటి ఖర్మ! 

తెలుగు భాష - ప్రపంచం లో ఉన్న భాషలన్నిటిలోకి గొప్పది, అందమైనది, శ్రావ్యమైనదేమీ కాదు. అన్ని భాషలూ తెలియకుండా ఈ స్టేట్మెంట్ ఇవ్వలేం. అన్ని భాషలు తెలిస్తే ఈ స్టేట్మెంట్ అసలు ఇవ్వం. ఏ భాషలో అందం దానికి ఉందని తెలుస్తుంది కాబట్టి. 

తెలుగుకున్న ఏకైక ప్రత్యేకత మన మాతృభాష కావడం. 

మా అమ్మ అందరికంటే తెలివైనది, అందమైనది, డబ్బున్నది కానక్కర్లేదు.. నేను ఆవిడని ప్రేమ గా చూసుకోడానికి. అదే సూత్రం భాష కి కూడా వర్తిస్తుంది అనుకుంటాను. ఎందుకంటే తెలుగు ని వేరే భాషలతో పోల్చి దాని గొప్పతనాన్ని బలవంతంగా ప్రూవ్ చేసే బదులు దాన్ని ఎలా రక్షించుకోవాలో చూస్కుంటే బాగుంటుంది అంటాను. 

నా చేతి రాత లో ఓ అన్నమయ్య కీర్తన 

నేను నాలుగో తరగతి నుంచి సిటీ లో పెరిగాను. ఇంగ్లీష్ మీడియం లో చదువుకున్నాను. అయినా తెలుగు దూరం కాకపోడానికి కారణం ఖచ్చితంగా ఇంట్లో వాతావరణమే. (ఆ తర్వాత నాకు పర్సనల్ గా భాషల పిచ్చి పట్టిందనుకోండి. అది వేరే విషయం.)

తెలుగు భాష ని గురించిన బెంగ గురించి నేను వింటూ ఉన్నాను కానీ అది ఎంత పెద్ద సమస్యో తెలియలేదు ... సిటీ లో నా తెలుగు ఫ్రెండ్స్ లో తెలుగు చదవడం, రాయడం అతి తక్కువ మందికి వచ్చు అని తెలిసే దాకా. 

దానికంటే బాధ కలిగించే విషయం ... వాళ్ళకి అది నేర్చుకోవాలన్న ఇంటరెస్ట్ లేదని. ఒకే సారి తెలుగు లో రాయబడిన పుస్తకాలన్నీ ఓ నిట్టూర్పు వదిలినట్టు అనిపించింది. వాటి అందం వాళ్లకి చేరే అవకాశం లేదు కదా. 

ఇదే కదా సమస్య. భాష ని విస్మరిస్తే దాని తో పాటు వారసత్వంగా వచ్చే ఎన్నో గొప్ప విషయాలు కూడా మరుగున పడిపోతాయి. 

నేను సిటీలో గమనించిన కొన్ని విషయాలున్నాయి... భాషాపరంగా. 

2018 లో తెలంగాణ లో కంపల్సరీ గా అన్ని సిలబస్ ల వాళ్ళకి తెలుగు నేర్పించాలి అనే జి ఓ రాకముందు కాన్వెంట్స్ లో తెలుగు బాగా ఇగ్నోర్ అయింది. ఒకసారి తెలుగు పద్యాల వేసవి శిబిరం అని పెట్టాం మేము. అక్కడికి వచ్చిన పిల్లల్లో ఇదే గమనించాము. ఖరీదైన కార్పోరేట్ స్కూల్స్, కాన్వెంట్స్ లో చదివే పిల్లలు వాళ్ళు. వాళ్ళలో కొంతమందికి తెలుగు వరసగా మాట్లాడటం రాదు. తెలుగు పద్యం ఇంగిలీషు లో రాసి నేర్పవలసి వచ్చింది. ఆ శిబిరానికి వాళ్ళని తీసుకురావడం వారి తల్లిదండ్రుల తెలుగు ప్రేమ ని చాటింది. కానీ ఇలాంటివి పట్టించుకోనిది ఎంత మంది? 

తెలుగు రాష్ట్రాలలో లేని తెలుగు వారు కూడా భాష కి దూరమయ్యారు. ఆర్మీ, నేవీ లోని తెలుగు వారి పిల్లలకైతే అసలు తెలుగు తో టచ్ ఏ లేదు. (ఇంట్లో ఎవరో ఒకరు పట్టుబట్టి  తెలుగు నేర్పిస్తే తప్పించి)

ఆర్ధిక తరగతి పెరుగుతున్న కొద్దీ తెలుగు పరపతి తగ్గుతూ ఉండడం గమనించాను. 

ఇది ఒక్క మన భాష సమస్య మాత్రమే కాదు. భారత దేశం లో ప్రతి భాష ది. 

ఉగాండా లో అయితే కొత్త తరం మిడిల్ క్లాస్ తల్లి దండ్రులకి మన లాగా ఇంగ్లీష్ పిచ్చి పట్టుకుందిట. వారి భాషలంటే ఒకింత అసహ్యం కూడా ఉందిట వాళ్ళకి. అందుకే ఆ భాషలో అనర్గళంగా మాట్లాడే తాతయ్య, నానమ్మ, అమ్మమ్మల నుంచి తమ పిల్లల్ని దూరం చేసేస్తున్నారట! యాభై భాషలు అక్కడ అంతరించిపోయే ప్రమాదం లో ఉన్నాయట! 

మీడియా లో ఉన్నప్పుడు, సినిమాలకి పని చేస్తున్నప్పుడు చాలా మంది తెలుగు నటీనటులకు తెలుగు చదవటం రాకపోవడం చూసాను. తమాషా గా తెలుగు వారు కాని వారు కొంతమంది తెలుగు అనర్గళంగా చదివేసి, మాట్లాడేసి, రాసేసి అర్ధం చేసేస్కోవడం కూడా చూసాను! 

భాష కి దూరమవ్వడం వల్ల చాలా సమస్యలు కనిపించాయి నాకు. ముందు చెప్పినట్టు గా కొన్ని గొప్ప పుస్తకాలు చదివి కొందరు గొప్ప తెలుగు రచయితల భావాలు అర్ధం చేసుకొనే అవకాశం ఉండదు. ఇది గొప్ప లోటు. దీన్ని ఎన్ని పరభాషా పుస్తకాలయినా పూడ్చలేవు. 

కొన్ని తెలుగు వాడుకలు, సామెతలు... ఇవన్నీ వాళ్ళకి అర్ధం కావు... మరుగున పడిపోతున్నాయి. 

ఏ ఆర్ధిక తరగతి నుంచి కంపెనీల సీఈఓ లు, మేధావులు, నిపుణులు, దాతలు, డెసిషన్ మేకర్స్ వస్తారో వారికి తెలుగు రాకపోవడం చాలా పెద్ద ట్రాజెడీ. 

ఇంకోసారి ఇంకో శిబిరం పెట్టాం మేము. తెలుగు దేశభక్తి గీతాలది. ఒక్కరే వచ్చారు ఈ సారి. అందులో కూడా తండ్రి తెలుగు, తల్లి ఇంకో భాష. ఆ పాప కి రెండేళ్లే. కానీ ఇంగ్లీష్ చక్కగా మాట్లాడుతోంది. (ప్లే స్కూల్స్ లో ఇంగ్లీష్ ఉంటుంది.. తెలుగు ఉండదు కదా). 

వారికి మేము ఒకటే చెప్పాము .. పాప చాలా లక్కీ... తలిదండ్రుల ఇద్దరి మాతృభాషలు నేర్చుకొనే అవకాశం ఉంది అని. 

నాకు అదే అనిపిస్తుంది. ఎవరి మాతృభాష లో వాళ్ళకి మినిమమ్ చదివే రాసే జ్ఞానం ఉంటే ఎంత బాగుణ్ణు! ఏ భాషా చచ్చిపోకుండా ఉంటే ఎంత బాగుణ్ణు!

ముఖ్యంగా అందరూ తెలుగు చదవడం రాయడం గబగబా నేర్చేసుకొని నా బ్లాగు చదివితే ఎంత బాగుణ్ణు! (అసలు ఇదంతా రాయడానికి నా ఈ స్వార్ధమే కారణమా?)

జీవితం లో కొన్ని ముఖ్యమైన విషయాలు చాలా సూక్ష్మంగా ఉంటాయి. రోజూ ఓ కుటుంబం అంతా కూర్చొని భోజనం చేస్తుంది. ఇది చిన్న విషయం. కానీ అలా కలిసి తినటం వల్ల ఆ కుటుంబం కలిసి ఉంటుంది... పిల్లలు సెక్యూర్ గా ఫీలవుతారు... భార్యాభర్తల బాండింగ్ పెరుగుతుంది. ఒక కుటుంబం ఎందుకు సంతోషంగా ఉంది అంటే 'వారు కలిసి తింటారు కాబట్టి' అని ఎవరూ గుర్తించలేకపోవచ్చు కూడా. 

మాతృభాష పరిరక్షణ కూడా ఇలాంటిదే అని నా అభిప్రాయం. మనం గ్రహించని చాలా లాభాలు ఉన్నాయి భాష ని రక్షించుకుంటే. మన ఊహకి అందని చాలా నష్టాలు ఉన్నాయి ... భాష ని మర్చిపోతే. కొన్ని మనం ఇప్పటికే అనుభవిస్తున్నాం కూడా. 

• సాహిత్య పరంగా  - తెలుగులో గొప్ప  పుస్తకాలని ఇంగ్లీష్ లోకి తర్జుమా చేయడం, తెలుగు పద్యం, అవధానం లాంటి సాహితీ ప్రక్రియలని ప్రపంచానికి తెలియచేయటం వంటివి
• సాంస్కృతికంగా - తెలుగు పద్ధతులు, కళలు, ప్రాచీన తెలుగు మేధస్సు, తెలుగు చరిత్ర మరుగున పడిపోవటం
• ఆర్ధికంగా - ముందే చెప్పినట్టు స్పెండింగ్ పవర్ (ఖర్చు చేసే శక్తి) ఉన్న ఎగువ తరగతుల వారు తెలుగు కి సంబంధించిన కార్యక్రమాల్లో పాల్గొనకపోవడం/స్పాన్సర్ చెయ్యకపోవడం, తత్సంబంధమైన వస్తువులు కొనుగోలు చెయ్యకపోవడం, ఆదరించకపోవడం
• మేధోపరంగా - కంప్యూటర్ లో/ఫోన్ లో తెలుగు టైప్ చెయ్యడం లో ఉన్న ఆనందమే వేరు.. ఇది సాధ్యం అయింది అంటే అర్ధం .. ఓ కంప్యూటర్ నిపుణుడికి తెలుగు భాష వచ్చు. ఇది చిన్న ఉదాహరణ. ఇంకా భాష ని కొత్త పుంతలు తొక్కించే అవకాశాలు ఎన్నో. (నా పర్సనల్ డిమాండ్ .. ఆన్లైన్ లో తెలుగు లో ఇంకా బోల్డు ఫాంట్స్ రావాలి ) ఇవన్నీ తెలుగు భాష రాకపోతే ఎలా సాధ్యమవుతాయి? 

చివరిగా..  

• నైతికంగా - మాతృభాష ని మర్చిపోయే జాతి గురించి ఏం గొప్పగా చెప్పగలం? గతాన్ని మర్చిపోయే జాతి కి ఏ పాటి భవిష్యత్తు ఉంటుంది?