ఆనందమే లేదా

ఒక స్క్రిప్ట్ రాసుకుందామని 'ఆనందం' మీద సమాచార సేకరణ మొదలు పెట్టాను ఆ మధ్య. అదింకా కొనసాగుతోంది.

దాన్నుంచి కొన్ని ఆసక్తి కరమైన విషయాలు తెలిసాయి ... అవి ఇక్కడ పంచుకుంటున్నా ఈ రోజు. 

ఆనందం అని గూగుల్ లో కొడితే వచ్చిన రిజల్ట్స్ లో నాకు కుతూహలం కలిగించినవి ఇవి ..

పంచ విధ ఆనందములు 1. విషయానందము 2. యోగనందము 3. అద్వైతానందము 4. విదేహానందము 5. బ్రహ్మానందము

అష్టవిధ ఆనందములు 
1. బ్రహ్మానందం 2. వాసనానందం 3. విషయానందం 4. ఆత్మానందం 5. అద్వైతానందం 6. యోగానందం 7. సహజానందం 8. విద్యానందం

కానీ వీటి గురించి ఇంకేవిధమైన సమాచారమూ లేదు. ఇవి ఎవరు చెప్పారు .. ఏ పుస్తకం నుంచి గ్రహించారు లాంటి వివరాలు ఏమీ లేవు. పేర్లు చూస్తే కొన్ని అర్ధమయిపోతున్నాయి ... విషయానందము లాంటివి. కానీ రాసిన వారు ఎలా వీటిని డిఫైన్ చేశారో తెలుసుకోవాలని ఉంది.

(ఎవరికైనా ఈ వివరాలు తెలిస్తే చెప్తారు కదూ నాకు?)

చలం గారు ఆనందం మీద రాసిన వ్యాసం కూడా దొరికింది ఆన్లైన్ లోనే.  ఇక్కడ క్లిక్ చేసి చదువుకోవచ్చు.

బెర్ట్రాండ్ రస్సెల్ గారు రాసిన 'కాంక్వెస్ట్ అఫ్ హ్యాపీనెస్' (ఆనందం పై విజయం అనచ్చేమో) కూడా చాలా బాగుంది. దాని గురించి ఇంకెప్పుడైనా. ఎందుకంటే అందులో ఆనందమే కాదు .. ఇంకా ఎన్నో విషయాల గురించి మాట్లాడారు. 1930 లో ఈ పుస్తకం వచ్చినా ఇప్పటికీ అందులో అంశాలు మనకి ఉపయోగపడతాయి.

ఇందులో కొన్ని సరదా కొటేషన్లు ఉంటాయి .. అందులో ఒకటి 'పుస్తకం చదవడానికి రెండు ఉద్దేశాలు ... ఒకటి దాన్ని ఎంజాయ్ చెయ్యడం ... రెండు .. అది చదివాము అని గొప్పగా చెప్పుకోవడం' 😄

ఈ ప్రాసెస్ లో తెలిసినదే దేశాల ఆనందాన్ని కొలిచే 'ఆనంద సూచిక'.

మనిషి ఎప్పుడూ నన్ను ఆశ్చర్యపరుస్తూనే ఉంటాడు.

అసలు దీన్ని కొలవగలమా (కొలత అనే అర్ధం... పూజించడం కాదు అని మనవి 😄) అని భావించే ప్రతి దాన్ని సంఖ్యల్లోకి తీస్కొచ్చేస్తాడు.

అకౌంట్స్ చదువుకొనే అప్పుడు .. కంపెనీ గుడ్ విల్ ఇంత అని బ్యాలెన్స్ షీట్ లో రాస్తాము. గుడ్ విల్... అంటే మనం అంటే ఉన్న మంచి భావన ని ఎలా నెంబర్ల లో పెట్టడం అని ఆశ్చర్య పోయేదాన్ని.

అలాగే ఆనందం కూడా.

అయితే ఇక్కడ వ్యక్తిగత ఆనందాన్ని కొలవట్లేదు. ఒక దేశం ఆనందాన్ని బేరీజు వేస్తున్నారు.

అసలు ఈ ఆలోచన వచ్చింది 2011 లో .. అంటే చాలా రీసెంట్ గా.

ఐక్య రాజ్య సమితి కి అనిపించిందట .. అభివృద్ధి అనే పదానికి సంపూర్ణత ని చేకూర్చాలి అని. అప్పటి వరకూ జిడిపి నే కొలబద్ద. అంటే ఒక సంవత్సరం లో ఆ దేశ ప్రజలు ఉత్పత్తి చేసిన వస్తువుల/సేవల ఆర్ధిక విలువ. అంటే ఒక కుటుంబం ఎంత బాగా బ్రతుకుతోంది అనడానికి కేవలం సంపాదన ఒక్కటే పరిగణన లో కి తీసుకున్నట్టు.

ఇది సరైన కొలత కాదు అని వారికి తట్టిన క్షణానికి నేను కృతజ్ఞత చెప్పుకుంటున్నాను.

ఒక్క సారి ఆలోచించండి ... డబ్బే అభివృద్ధి కాదు, డబ్బు తోనే అంతా కాదు అనే విషయం మనిషి కి లోపల్లోపల తెలుస్తూ ఉన్నా ఆ ఆలోచన కార్యరూపం దాల్చడానికి ఇన్ని శతాబ్దాలు పట్టింది.

కానీ ఓ దేశం మాత్రం ఎప్పట్నుంచో తమ అభివృద్ధి కి కొలమానం గా ఆనంద సూచిక నే వాడుతోంది ... ఆ దేశం భూటాన్. ఈ సూచిక ని అన్ని దేశాల కి అన్వయించే ముందు ఈ దేశ ప్రధానమంత్రిని పిలిపించుకొని వారి దేశ విజ్ఞానాన్ని, అనుభవాన్ని ఈ ప్రక్రియ లో ఉపయోగించుకున్నారు యూ ఎన్ వాళ్ళు.

భూటాన్ గురించి రకరకాల మ్యాగజైన్స్ ఆర్టికల్స్ రాశాయి. ప్రపంచం లో పొగాకు బాన్ చేసిన ఒకే ఒక దేశం అది. అలాగే టివి కి అనుమతి కేవలం 1999 లో ఇచ్చారు ... కొన్నే ఛానల్స్ వస్తాయి వారికీ. బౌద్ధ దేశం వారిది. పర్యావరణ పరంగా 70% అడవుల్ని అలాగే కాపాడుకోవడం వల్ల కర్బన ఉద్గారాలు లేకపోగా ప్రపంచ లో ఏకైక కార్బన్ నెగటివ్ దేశం అయింది అది. (అంటే కార్బన్ కంటే కూడా ఎక్కువ ఆక్సిజన్ ని ఉత్పత్తి చేస్తోంది అన్నమాట). ఆ దేశానికీ సమస్యలు లేకపోలేదు ... కొన్ని మార్చుకోవాల్సిన పాలిసీలు లేకపోలేదు. అయినా తమ దేశ అభివృద్ధి ని జిడిపి .. అంటే డబ్బు తో కాక స్థూల జాతీయ ఆనందం ... జి ఎన్ హెచ్ (Gross National Happiness) తో నే కొలుచుకుంటున్న మొదటి (ప్రస్తుతానికి ఏకైక) దేశం అది.

2011 నుంచి యూ ఎన్ తమ సభ్య దేశాలన్నిటి ఆనందాల్ని కొలుస్తోంది. దానికి వారు కొన్ని నిర్ణాయక సూత్రాల ని పరిగణన లోకి తీసుకుంటారు.

ఆ దేశపు జిడిపి, సామజిక తోడ్పాటు, సగటు ఆరోగ్యకరమైన ఆయుర్దాయం, లైఫ్ ఛాయిసెస్ లో స్వేచ్ఛ, ఉదారత, అవినీతి

ఈ సబ్జెక్టుల్లో మార్కులు వేసి పర్శంటేజి తీస్తారు. ప్రపంచ దేశాలన్నిటికి ఈ టెస్ట్ పెట్టి ర్యాంకులు ఇస్తారు.

ఇది చదవగానే మన దేశం గుర్తొచ్చేస్తుంది కదూ .. నాకు కూడా మన రాంక్ తెలుసుకోవాలని కుతూహలం కలిగి ర్యాంకుల లిస్ట్ తీస్తే .. బాగానే స్క్రోల్ డౌన్ చేయాల్సొచ్చిందండోయ్!

ప్రతి సంవత్సరం చేసే ఈ లెక్క లో మార్చి 2020 (ప్రపంచ ఆనంద దినోత్సవం) కి మనం 145వ ర్యాంకు (2019 లో 140)

అసలు ఈ ఆనందాల లెక్కలు మొదలు పెట్టిన భూటాన్ ర్యాంకు 95. మనం ఫెయిలయితే బాధ ... సబ్జెక్టు లో టాప్ అన్న వాడు కూడా ఫెయిలయితే అదో 'ఆనందం'!

భూటాన్ వాళ్ళు స్ట్రిక్ట్ ఎక్కువ .. ఇంకా ఆడవాళ్లు ఉద్యోగాలు చేయడం తక్కువ. స్వలింగ సంపర్కం నిషేధం. కాందిశీకులు సమస్యలున్నాయి వారికి. మానవ హక్కుల విషయం లో కొన్ని ఉల్లంఘనలు లేకపోలేదు. అందుకే ఆ దేశం ఈ త్రాసు లో తూగలేకపోయింది.

అమెరికా స్థానం 19. (ఆనంద సాధన 'pursuit of happiness' ప్రతి అమెరికన్ పౌరుడి ప్రాథమిక హక్కని రాజ్యాంగం లో రాసుకుంది ఆ దేశం).

పాకిస్థాన్ 66. దీని లాజిక్ నాకయితే తట్టలేదు. నిపుణులకే తెలియాలి.

లిస్టు లో మన తర్వాత ఇంకో పదకొండు దేశాలే ఉన్నాయి. అంటే మనం బాటమ్ 15 లో ఉన్నామన్నమాట. సబ్జెక్ట్స్ లిస్టు చూస్తే మనం ఎక్కడ వీకో తెలియకపోదు. మన ర్యాంకు చూసి వేదాంతం గా ఓ చిరునవ్వు నవ్వుకోవడమే. (వేదాంతం ఓ సబ్జెక్ట్ అయితే బాగుండేది కదూ)

ఆఖరు స్థానం లో ఆఫ్ఘనిస్తాన్ ఉంది. ఈ ర్యాంకు కి ఏ వివరణా అవసరం లేదు. 

మరి టాప్ టెన్ లో ఏ దేశాలు ఉన్నాయి? 

ఫిన్లాండ్ నెంబర్ వన్. గత మూడేళ్లు గా విన్నర్ అదే. 

ఈ లిస్ట్ లో ఎప్పటి లాగే స్కాండినేవియన్ దేశాలని పిలవబడే డెన్మార్క్, నార్వే, స్వీడన్, ఫిన్లాండ్, ఐస్లాండ్ ల ఆధిక్యత ఉంది. ఇవి ఎప్పుడూ టాప్ టెన్ లో ఉంటూ ఉంటాయి. ప్రకృతి తో క్లోజ్ గా జీవించే వారి సంస్కృతి ని వారు ఇంకా పాటిస్తూ ఉండటం, వారి ప్రభుత్వ పాలిసీలు (మగవారికి పెటర్నిటీ లీవ్ ఉంటుంది అక్కడ, స్వీడన్ పార్లమెంట్ లో సగం మంది మహిళలే), పేదవారికి సంపన్నులకి ఎక్కువ వ్యత్యాసం లేకపోవడం, ఉచిత విద్య, వైద్యం, తలసరి ఆదాయం బాగుండటం, క్రైం రేట్లు తక్కువగా ఉండటం...  ఇలా చాలా కారణాలు ఈ రాంక్ కి దోహద పడతాయి. 

వీటిలో ఒకటి రెండు దేశాలు మినహాయించి .. మిగిలిన వాటి గురించి ఎక్కువ వినం వార్తల్లో. అదే అనుకుంటా వాటి రహస్యం. వార్తల్లో వచ్చేలాంటి సమస్యలు వారికి లేవనుకుంటా. టచ్ వుడ్. వారు అలాగే ఆనంద రాజ్యాలు గా వర్ధిల్లు గాక. 

పూర్తి లిస్టు ఇక్కడ చదువుకోవచ్చు. ఇది చూస్తే మీకు మరిన్ని పాయింట్లు తట్టచ్చు! 

ఈ లెక్కలు పర్ఫెక్ట్ కాదు. టివి రేటింగ్స్ లాగా, ఎగ్జిట్ పోల్స్ లాగా ఈ సర్వే కూడా పూర్తి నిజాన్ని చూపించలేకపోవచ్చు. అలా అని తీసిపారెయ్యలేం కూడా.

పిల్లలకి కొని పెట్టిన బొమ్మలు, బట్టలు, స్కూలు, హాబీ క్లాసులు వీటి ఖరీదు తో, సాధించిన కప్పులు, ర్యాంకులతో వారి జీవన నాణ్యత ని కొలవలేం. కొలవకూడదు. వారు ఆనందంగా ఉన్నారా లేదా .. లేకపోతే ఎందుకు లేరు .. అనే విషయాలు తల్లిదండ్రులు ఎలా పట్టించుకుంటారో/పట్టించుకోవాలో దేశాధినేతలు, ప్రభుత్వాలు కూడా ఈ ప్రశ్న ని అడిగి సమాధానాన్ని విని దాని ప్రకారం తమ పాలిసీలు తయారుచేసుకోవడం ఆరోగ్యకరమైన ప్రక్రియే కదా. ఏ? ఇన్ని కొనిపెట్టినా ఆ ఏడుపు మొహం ఎందుకు? అని విసుక్కోకూడదు. వారికి అవసరమైనదేదో అందట్లేదు అని గ్రహించుకోవాలి.

నాది కూడా ఓ సర్వే లేకపోలేదు. ఆనందం అనే టాపిక్ మీద ఓ ప్రశ్నల పట్టిక రాసుకొని నాకు తెలిసిన వారి అభిప్రాయాలు అడిగి తెలుసుకుంటున్నాను.

ఆ ప్రశ్నలు ఇవి.

1. మీ దృష్టి లో ఆనందం అంటే ఏంటి?
2. ఆనందానికి మీరు ఎంత ప్రాముఖ్యత ఇస్తారు?
3. ఆనందం లేకుండా బ్రతికేయొచ్చా?
4. మీకు ఆనందం కలిగించేవి ఏవి?
5. ఎప్పుడైనా ఏ కారణం లేని ఆనందాన్ని అనుభవించారా? unconditional happiness అంటారే.. అది.
6. మీకు తెలిసిన వారిలో అత్యంత ఆనందంగా ఉండేవారెవరు?
7. ఆనందం పొందడానికి ముఖ్య సూత్రం ఏది?
8. ఎప్పుడూ unhappy గా ఉండేవారెవరైనా తెలుసా? వాళ్ళలా ఉండడానికి కారణాలేంటి..మీఅభిప్రాయం లో?
9. మన సమాజం లో ఆనందానికి విలువ ఉందా? లేదు అంటే..ఎందుకు?
10. ఆనందం అనగానే మీకు తట్టే ఏదైనా కొటేషనో...పోయెమ్/పద్యం .. ఓ ..కథో.... డైలాగో ఉందా?

మీ అభిప్రాయాలు కామెంట్ల లో రాస్తే సంతోషిస్తాను! 

ఇప్పటికి ఓ యాభై మందిని అడిగి ఉంటాను. వయసులు, లింగాలు వేరు. కానీ అందరూ మిడిల్ క్లాసు, ఆ పైన ఆర్ధిక పరిస్థితుల వారే. అందరూ చదువుకున్న వారే. నాకు నిరక్షరాస్యులు, పేదవారి (నగరాల్లో, పల్లెల్లో) అంతరంగం కూడా తెలుసుకోవాలని ఉంది. ఆ వైపు ప్రయత్నిస్తాను.

ఇప్పటి వరకూ అందిన అభిప్రాయాలు కొన్ని విషయాలు తెలిపాయి.

నేను ఇవి చదవక ముందు అనుకునేదాన్ని .. ఎవరికీ ఆనందం గురించి ఆలోచించే టైం లేదేమో అని. అది తప్పని తెలిసింది. ఎవరి రీతిలో వారు ఆనంద సాధన చేస్తున్న వారే ... దాని గురించి ఆలోచించడమే కాదు ... తమ జీవిత నిర్ణయాల్లో దాన్ని భాగం చేసుకుంటున్నారు. ఇక సమాజం ఆనందానికి విలువ ఇస్తుందా అనే విషయం మీద రెండు రకాల జవాబులూ వచ్చాయి .. ఇస్తుందని .. ఇవ్వదని..

ఇక నా ఫేవరేట్ ప్రశ్న ఆఖరుది ... ఇప్పటి వరకూ కొంత మంది డైలాగులు చెప్పారు .. కొందరు కొటేషన్లు చెప్పారు... బాగున్నాయి. మంచి కవితలు గుర్తుచేసుకున్నారు కొందరు.

నాకు ఆనందం అనగానే గుర్తొచ్చే పాట ... బసవ రాజు అప్పారావు గారు రాసిన పాట ఇది .. సాలూరి రాజేశ్వర రావు గారు స్వరపరచి రావు బాల సరస్వతి గారి తో పాడిన  'ఆనందమే లేదా' అనే ప్రైవేట్ రికార్డింగ్ .. ఇది అక్కా నేను మా సా పా సా వెబ్ సిరీస్ లో పాడాము ... ఇక్కడ క్లిక్ చేసి ఆ వీడియో చూడచ్చు 

రెండోది ఒక కొటేషన్. (ఇది హెన్రి డేవిడ్ థోరో ది అనుకుంటారు కానీ కాదట. ఒక అజ్ఞాతవ్యక్తి ది).

ఆనందం సీతాకోకచిలుక లాంటిది. వెంటపడితే చేతికి చిక్కదు. మన పనిలో మనం ఉంటే నెమ్మదిగా వచ్చి భుజం మీద వాలుతుంది.